Қазақстан –еспубликасы Ѕ≥л≥м және ғылым министрл≥г≥н≥ң Ѕүйрығымен бек≥т≥лд≥ 17 тамыз 2000 ж. є827

 

 

 

 

Қазақстан –еспуликасы Ѕ≥л≥м және ғылым минист≥рл≥г≥ б≥л≥м беру ұйымдары к≥тапханаларының қорынан басылымдар мен материалдардышығарып тастау туралы

†††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††

††††††††††††††††††††††††††††††††† Әд≥стемел≥к құрал

 

††††††††††††††††††††††††††††††††† 1.∆алпы ереже

 

1. ќсы әд≥стемел≥к құрал мемлекетт≥к б≥л≥м беру ұйымдары к≥тапханаларының қорына баспа туындылары мен басқа материалдарды шығарып тастаудың жалпы қағидалары мен тәрт≥б≥н белг≥лейд≥.

2.  ≥тапхана қорының нег≥з≥не ғылыми, мәдени-тарихи, өнд≥р≥ст≥к, ақпарат және көркемд≥к жағынан құнды басылымдар енг≥з≥лу≥ ти≥с.

††††  ≥тапхана қорын жүйел≥ түрде зерттеу, әр алуан себептер бойынша шығарып тастауға жататын басылымдар мен материалдарды уақтылы анықтап оларды есептен шығарып отыру қор құрамын жақсартуға жәрдемдес≥п, мемлекетт≥к б≥л≥м беру ұйымдарының барлық к≥тапханалары үш≥н м≥ндетт≥ болып табылды.

3. Ѕасылмдар мен материалдар к≥тапхана қорынан мына себептер бойынша шығарылады: мазмұны жағынан еск≥рген, көнел≥г≥, басы артық даналығы (дублетт≥к), профильд≥ емес, оқырмандар қайтармаған, белг≥с≥з себептермен жоғалған, стихи¤лық апат салдарынан жоғалған және т.б.

4. өруЦтыңдау құжаттары мына себептермен есептен шығарылады.

1) фотосурет бейнес≥н≥ң сапасыздығы;

2) мөлтек пленканың ақаулығы (жиырылуы және т.б);

3) механикалық бүл≥нулер (үз≥лу≥, сынуы және т.б).

5. ћемлекетт≥к б≥л≥м беру ұйымдары к≥тапханаларының басшылары к≥тапхана қорынан көрсет≥лген себептер бойынша басылымдар мен материалдарды дұрыс және уақтылы шығарып отыру үш≥н дербес жауап беред≥.

6.  ≥тапхана қорынан басылымдар мен басқа материалдарды шығаруды жерг≥л≥кт≥ б≥л≥м орындары бақылап отырады.

 

2.  ≥тапхана қорынан шығару үш≥н басылымдар мен материалдарды анықтау мен ≥р≥ктеу тәрт≥б≥

7.  ≥тапхана қорынан шығару үш≥н басылымдар мен материалдарды анықтап, ≥р≥ктеу жұмыс жоспарында көзделед≥ және жыл сайын к≥тапхана қорының бүк≥л бөл≥мдер≥ бойынша жүрг≥з≥лед≥.

8. ћазмұны жағынан еск≥рген деп, б≥л≥мн≥ң барлық салалары бойынша басылым т≥л≥не қарамастан, ғылыми, мәдени-тарихи, танымдық және өнд≥р≥ст≥к құндылығын жоғалтып, күндел≥кт≥ қолдануға жарамайтын басылымдар мен материалдар саналады.

††††† ћазмұны жағынан еск≥рген рет≥нде өлкетану басылымдары мен классиклық көркем әдебиет туындылары шығаруға жатпайды.

††††† —ирек кездесет≥н к≥таптар мен қолжазбалар бөл≥м≥ мен депозитарий к≥тапхана қорының мазмұны жағынанеск≥рген басылымдары мен материалдары есептен шығаруға жатпайды. ƒепозитарий-к≥тапханалар еск≥рген және аз қолданылатын басылымдарды 1-2 данадан сақтауға м≥ндетт≥.

9. Ѕаслымдар мен материалдардың басы артық даналығына к≥тапханада бар б≥р атаудың аса көп дублетт≥г≥ жатады.

10. јз қолданатын әдебиетке, әдетте 15-20 жыл бұрын басылып,††† 4-5 жыл бойына сұрсаныстар түспеген баспа туындылары жатады.††††††Ѕұл қағида сол к≥тапхананың профил≥ бойынша нег≥зг≥, аса құнды әдебиет басты ≥ргел≥ жұмыстар мен анықтамалар басылымдарға, аса ғылыми, мәдени және тарихи маңызды материалдарға қатысты емес.

11. ѕрофильд≥ емес деп к≥тапхана қорын жинақтау мен сақтау профил≥не қандай да б≥р себептер (тақырыбы, тип≥ мен түр≥, т≥л≥, басылған жылы және т.т) бойынша сәйкес келмейт≥н басылымдар саналады.

††††† ≈скерту: Ѕасы артық және профилд≥ емес әдебиет басқа к≥тапханаларға бер≥лу≥ мүмк≥н. Өтк≥зу кез≥нде 3 данадан тұратын акт≥ мен 2 даналы т≥з≥м әз≥рленед≥. јкт≥н≥ңб≥р≥нш≥ данасына өтк≥зуш≥ мен қабылдап алушы қол қойып, б≥л≥м беру ұйымының басшысы бек≥тед≥ және к≥тап т≥з≥м≥н≥ң т≥ркемес≥мен к≥тапханада қалдырады. ≤р≥ктелген басылымдар акт≥н≥ң ек≥нш≥ данасымен жәнет≥з≥ммен қабылдап алушы к≥тапхана өк≥л≥не табысталады. јкт≥н≥ң үш≥нш≥ данасы қор иес≥-к≥тапхана бухгалтери¤сына өтк≥з≥лед≥. јйырбас қорынан әдебиетт≥ шығарып тастау айырбас қорының т≥з≥м≥нде немесе оның жиынтық есеб≥н≥ң к≥табында белг≥ленед≥.

12. өнерген және ақаулы (бүл≥нген) деп пайдалануға жарамайтын күйге ұшыраған және қайта қалпына келт≥руге келмейт≥н немесе оларды қайта қалпына келт≥ру экономикалық жағынан жүйес≥з болған басылымдар мен материалдар аталады.

13 ∆оғалған деп қолданғандар (заңды ұйымдар мен жеке адамдар) жоғалтқан және қайтармаған, поштамен ж≥бергенде, оқырмандардың қорды ерк≥н пайдалану жағдайында.стихи¤лық апат нәтижес≥нде жоғалған, сондай-ақ белг≥с≥з себептер юойынша қорда жоқ (кем) басылымдар мен материалдар саналады.

14. ћерз≥мд≥ басылымдар к≥тапхана құзырында тұрған орта кәс≥пт≥к б≥л≥м беру ұйымы басшысы бек≥ткен сақтау мерз≥м≥ б≥ткен соң шығарылады. ∆оғары кәс≥пт≥к б≥л≥м беру ұйымдарының к≥тапханаларына мерз≥мд≥ басылымдарды сақтау мерз≥м≥н дербес белг≥лейд≥.

15. Ѕастауыш және орта кәс≥пт≥к б≥л≥м беру ұйымдарына арналған оқулықтар мен оқу құралдары қордан қорландыру цикл≥не сәйкес шығарылады.

16. ∆оғарғы және орта кәс≥пт≥к б≥л≥м беру ұйымдарына арналған сұранымға ие емес оқулықтар мен оқу құралдарының еск≥ басылымдары қордан толықтырылған және өңделген басылымдар жарық көрген соң шығарылады.

17. Әдебиеттер мен басқа материалдарды анықтау мен ≥р≥ктеуд≥к≥тапхана бөл≥мдер≥н тұтас шолу жолымен б≥л≥мн≥ң әр алуан салаларының мамандарын қатыстыра отырып к≥тапхана қызметкерлер≥ жүрг≥зед≥. ≤р≥ктеу барысында мыналар айқындалады: әрб≥р басылымның жайЦкүй≥ (көнел≥г≥, ақауларының бар-жоғы); оның нег≥зг≥ сипаттамасы (тақырыбы, мазмұн, басылған жылы, өлкетану материалының барЦжоғы, полиграфи¤лық орындалу ерекшел≥ктер≥ және т.т) оқырмандардың оны қолдану жи≥л≥г≥ мен ұзақтығы, к≥тапханада сол басылымның басқа даналары мен қайта басылуының бар-жоғы; ти≥ст≥ тақырыптың аса жаңа жари¤лымдарымен қамтамасыз ет≥лет≥нд≥г≥ және т.т.

 

ћемлекетт≥к б≥л≥м беру ұйымдары к≥тапханаларының қорынан шығарылатын басылымдар мен материалдарды есептен шығару тәрт≥б≥.

 

1. ≈септен шығару үш≥н ≥р≥ктелген басылымдар мен материалдарды құрамына енг≥з≥лген арнаулы құрылған комисси¤ қарастырады.

а) жоғарыжәне орта кәс≥пт≥к б≥л≥м беру ұйымдарында к≥тапхана қызметкерлер≥мен б≥рге б≥л≥м беру ұйымы әк≥мш≥л≥г≥н≥ң, бухгалтери¤сының, ти≥ст≥ кафедраларының немесе пән комисси¤сының өк≥лдер≥.

б) бастауыш және орта кәс≥пт≥к б≥л≥м беру ұйымдары к≥тапханаларындадиректоры немесе оның орынбасары, бухгалтери¤ қызметкерлер≥, мұғал≥мдер, к≥тапхана қызметкер≥, ата-аналар комитет≥н≥ң өк≥лдер≥.  омисси¤ құрамын к≥тпхана иел≥г≥нде тұрған б≥л≥м беру ұйымының басшысы бек≥тед≥.

2.  омисси¤ мүшелер≥ сол немесе басқа басылымдар мен материалдардыңбелг≥ленген себептерге сәйкес есептен шығаруға ≥р≥ктеуд≥ң нег≥зд≥л≥г≥н айқындап, сондайЦақ оқу және ғылыми жұмыс үш≥н қажетт≥ факт≥л≥к, тарихи, өлкетану басқа да мәл≥меттер қамтитын еск≥рген басылымның б≥р немесе б≥рнеше данасын к≥тапхана қорында қалдыру туралы шеш≥м қабылдайды.

3. ≥тапхана қорынан басылымдар мен материалдарды шығару акт≥мен рес≥мделед≥. Әрб≥р жеке акт≥ге б≥р ғана себеп бойынша есептен шығарылатынбасылымдар мен материалдар енг≥з≥лед≥. ≈септен шығару акт≥с≥н≥ң нөмер≥ қордың жиынтық есеп к≥табының ≤≤-ш≥ бөл≥м≥ндег≥ си¤қты жылдан жылғажалғаса беред≥.

†††††† ≈скерту: ∆оғалған басылымдар мен материалдарды және олардың орнына қабылдаған әдебиеттерд≥ б≥р акт≥мен рәс≥мдеуге болады.

4.  өруЦтыңдау құжаттардың, электронды басылымдар мен микроформаларды есептен шығару себептер≥ мен оларды қор есеб≥нен шығару нег≥здер≥көрсет≥лген акт≥мен рес≥мделед≥.

††††† јкт≥ге б≥р себеп бойынша есептен шығарылатынәр түрл≥ көру- тыңдау құжаттары енг≥з≥лу≥ мүмк≥н.

5. Қорды шолу кез≥нде анықталған көнерген басылымдар мен материалдарды к≥тапхана теңд≥г≥нен (баланс) қолданып жүрген нұсқауына сәйкес оқу орнының бухгалтери¤сы шығарады.

†††† ≈скерту:  ≥тапхана қорының көнел≥г≥ жағынан көркем әдебиет шығармаларын, өнер туралы к≥таптарды, сондай-ақ аса құнды басқа да салалық әдебиетт≥есептен шығару,сондай-ақ нақты к≥нәл≥ адамдар анықталмаса, Қазақстан –еспубликасындағы бухгалтерл≥к есеп пен есепт≥л≥к жөн≥ндег≥ ережеге сәйкес жүрг≥з≥лед≥.

6. ќқырмандар жоғалтқан немесе бүлд≥рген басылымдар мен материалдарды есептен шығару оқырман формул¤рларындағы жазба, сондай-ақ Ђ∆оғалған орнына қабылданған к≥таптардың есеп к≥табыныңї деректер≥н≥ң, егер құны теңдес басылыммен алмастыру мүмк≥н болмаған жағдайда оқырмандар басылымның нарықтық бағасын өтейд≥.

††††† ∆оғалған немесе бүл≥нген басылымдар мен материалдардың құны өтк≥з≥лген баға немесе нарық бағасы (к≥тапхана қызметкерлер≥н≥ң ерк≥мен)бойынша белг≥ленед≥. ≈септен шығару акт≥мен б≥р мезг≥лде рес≥мделед≥. Ѕелг≥ленген құн алынған басылымдар мен материалдарды есептен шығару жеке акт≥мен рес≥мделед≥.

7. ќқырмандардың зи¤нды өтеус≥з қайтармаған басылымдары мен материалдарын есептен шығару (оқырманның өлу≥ немесе белг≥с≥з бағытқа кет≥п қалуы жағдайында) қарызды өтеуд≥ң мүмк≥н емест≥г≥н айғақтайтын құжаттар (јзаматтық хал акт≥лер жазу (ј’ј∆) бюросынан, төлқұжат үстел≥нен, оқу немесе жұмыс орнынан бер≥лген анықтама) нег≥з≥ндег≥ акт≥ бойынша жүрг≥з≥лед≥.

8. Ѕасылымдар мен материалдардың профильд≥ емес және артық (дублетт≥) даналары к≥тапхана қорынан шығарылады да басқа к≥тапханаларға ұсынылады. Ѕасқа к≥тапханалар сұрамаған басылымдар белг≥ленген тәрт≥ппен халыққа өтк≥з≥лед≥(сатылады).

9. “еңд≥кте (баланста ) тұрмаған басылымдар мен материалдарды қордан шығару кез≥нде акт≥ мен т≥з≥м б≥р данадан әз≥рлен≥п, т≥з≥мге олардың бағасы көрсет≥лмейд≥; акт≥ге к≥тап формул¤рының карточканың т≥ркемес≥ рет≥нде қолданғанда бағасы сызылып тасталады. ≈септен шығарылған басылымдар мен материалдардың жалпы құны есептелмейд≥ және акт≥ге көрсет≥лмейд≥. јкт≥ бухгалтериаға өтк≥з≥лмейд≥.

10. “еңд≥кте (баланста) тұрған басылымдар мен материалдарды қордан шығару кез≥нде акт ек≥ данадан әз≥рленед≥: оның б≥р≥не есептен шығарылатын басылымдар мен материалдардың т≥з≥м≥ т≥ркелед≥. Ѕек≥т≥лген акт≥н≥ң алғашқы данасы т≥з≥ммен б≥рге к≥тапхананың ≥с қағаздарында сақталады, ек≥нш≥ данасы (т≥з≥мс≥з) бухгалтери¤ға өтк≥з≥лед≥.

11.  өп даналы әдебиетт≥ есептен шығару кез≥нде т≥з≥мн≥ң орнына т≥ркеу номерлер≥н≥ң т≥збес≥, есептен шығарылатын басылымдар түр≥, олардың саны бер≥лед≥.

12. Ѕ≥л≥м беру ұйымы к≥тапханаларының қорынан басымдар мен материалдарды есептен шығару акт≥н оқу орнының басшысы бек≥тед≥. јкт≥ оған комисси¤ның барлық мүшелер≥н≥ң қолы қойылған соң ғана бек≥т≥лед≥. јк≥т≥н≥ бек≥ту жөн≥ндег≥ жазба мен б≥л≥м беру ұйымының мөр≥ акт≥н≥ң әрб≥р данасына қойылуы ти≥с.

13. јкт≥ бек≥т≥лген соң есептен шығарылған басылымдар мен материалдар есептеншығару күн≥ мен акт номер≥н көрсете отырып, мүл≥к к≥табынан сызылып тасталады, теңд≥кте (баланста) тұрған басылымдармен материалдардың есептен шығарылғаныжөн≥ндег≥ мәл≥мет қордың жиынтық есеп к≥табының ≤≤-ш≥ бөл≥г≥не жазылады, жыл ≥ш≥нде есептен шығарылғанбасылымдар қорытындысы сол к≥таптың ≤≤≤-ш≥ бөл≥г≥нде шығарылады, есептен шығарылған басылымдар карточкасы каталогтар мен картотекалардан алынып, егер баылымның барлық даналары есептен шығарылмаса оның мүл≥к номер≥ сызылып тасталады.

14.  ≥тапхана қорынан басылымдар мен материалдарды шығарып тастау жөн≥ндег≥ акт≥ мен оған т≥ркелген т≥з≥мдер қорды кезект≥ жоспарлы тексеруге дей≥н сақталады.

15. ∆ақсы жай-күйдег≥ есептен шығарылған оқулықтар оқушыларға таратылып бер≥лед≥.  өп балалы және аз қамтамасыз ет≥лген отбасының балаларына құрмет көрсет≥лед≥.

16. Өтк≥з≥лмеген (сатылмаған) басылымдар мен материалдар қайталама шик≥заттыңұйымдарына өтк≥з≥лед≥. ќларды өтк≥зу туралы түб≥ртек қағаз акт≥ге т≥ркел≥п, бухгалтери¤ға табысталады.

17. —атылған басылымдар материалдардың макулатуралық ақшасы ти≥ст≥ бюджетт≥ң к≥р≥с≥не тапсырылады.

18. ≈септен шығарылған көру-тыңдау құжаттары магнитс≥зденд≥руге жатады. ∆азбаларды магнитс≥зденд≥ру процес≥н бақылау үш≥н акт рес≥мделед≥ немесе ти≥ст≥ журналда жазба жасалады.

 

 iтапхана қорынанан ұзақ сақталатын

құжаттарды есептен шығару туралы актiнiң нысаны

 

 

ѕодпись: Ѕек≥тем≥н____________
(акт≥н≥ бек≥тет≥н адамның қолы)     

є Ђ ___ї_________200ж
ѕодпись: Қордың сақталуы жөн≥ндег≥  комисси¤да қаралды
є_______ хаттама
Ђ___ї_____________200 ж
†††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††

††††††††††††††††††††††††† ††

 

 

 

є________ј “

†††††††††††††††††††††††††††††††††††††††† У___ У†† ____________ 200†††† ___ж

 

 

†††††††† †††††††††††________________________†† себептi сомасы_________ тенге

††††††††††††††††††† (есептен шығару себебi көрсетiлсiн)

___________________________дана _____________________________

†††††††††††††††††††††††††††††††††† (құжат түрi көрсетiлсiн)

††††† ††††††††††††††††††††††_____________________________________________________________________________________________________

(кiтапхана құрылымдық бөлiмшесiнiң атауы)††

қорынан шығару туралы осы актiнi_______________________________

___________________________________________________________________†††††††††††††††††††††† (актiнi жасауға қатысушылардың аты Цжөнi)

______________________________________________жасады.

≈септен шығарылған _______________________________________________тiзiмi

(құжат түрi көрсетiлсiн)

______________________парақпен тiркелiп отыр.

 

є________актi бойынша тiзiмi

 

 

 

є

ћүлiк

номерi

 

јвтор мен атауы

басылған жылы

Ѕөлiм

†††† бағасы

Қайта бағалау

коэфицентi

данасы

құны

 

данасы

құны

тг

тн

1

2

†††††††††† 3

4

††††††† 5

†††††††††† 6

 

 

 

††††† 7

††† 8

††††††††††††††††††††††††††††††††††††††

††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††

 омисси¤ мүшелерi________________

††††††††††††††††††††††††† †††††††††††††††††††††††_______________________

†††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††† _______________________

†††††††††††††

††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††

 

 

 

 

ќқырмандар жоғалтқан құжаттарды қордан шығару

туралы және құны б≥рдей танылған құжаттарды

қорға қабылдау туралы акт≥н≥ң нысаны

ѕодпись: ЂЅек≥тем≥нї____________
 (акт≥н≥ бек≥тет≥н адамның қолы)
  
є Ђ____ї_________200 ж
 
††††††††††††

Қордың сақталуы жөн≥ндег≥††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††† †††††††††

комисси¤да қаралды

є_______ хаттама

Ђ___ї_____________200 ж

 

 

††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††† є________ј “

†††††††††††††††††††††††††††††††††††††††† У___ У††††† ____________ 200†††† ___ж

 

ќқырмандар жоғалтқан себептi сомасы_____тенге саны___________

 

дана кiтапты (басқақұжаттарды)__________________________________

 

†† _________________________________________________________________

(кiтапхана құрылымдық бөлiмшесiнiң атауы)

қорынан шығару және олардыың орнына сомасы____________теңге

 

_______кiтаптарды (басқа құжаттарды) қабылдау туралы осы актiн≥

________________________________________________________________

(актiнi жасауға қатысушылардың аты Цжөнi)

___________________________________________________ жасады

†††††††††† †††††††††††††††††††††††††††††

 iтаптар (басқа құжаттар) тiзiмi тiркелiп отыр.

 

†††††††††††††††††††††††††††††††††††  омисси¤ мүшелерi_______________________

†††††††††††††††††††††††††††††††††††††† _______________________

†††††††††††††††††††††††††††††††††††† ______________________

††††††††††††††††††††††††††††††††††††† _______________________

 

є________актiге басылымдар мен

басқа құжаттартiзiмi

 

††††††††††††† ќқырман жоғалтқан

††††††††††††††††††† јлмастырылған

ќқырман текесiмi

є

ћүлiк

номерi

јвтормен атауы

басылған жылы

бағасы

ћүлiк

номерi

јвтор мен атауы

басылған

басылған жылы

Ѕағасы

 

тн

тн

тн

тн

1

†††††† 2

††††††† 3

†† 4

††††††† 5

††††††††††† 6

7

8

††††††††††† 9

 

 

 

 

 елiп түскен парти¤дан құжаттардың

жетiспейтiндiгi туралы актiнiң нысаны

ѕодпись: ЂЅек≥тем≥нї_____________
    (акт≥н≥ бек≥тет≥н адамның қолы)
  
є Ђ____ї_________200 ж

Қордың сақталуы жөн≥ндег≥††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††† †††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††††

комисси¤да қаралды

є_______ хаттама

††††††††† Ђ___ї_____________200 ж

†††††††††

 

є________ј “

У___ У††††† ____________ 200†††† ___ж

 

 

______††† ______†††† _________________ бойынша_________________________________

 

________________________________________________________________________

(кiтаптар немесе басқа құжаттар алынған мекеме атауы)

________________________________ парти¤сын қабылдау кезiнде

______________________________________________________________

(актiнi жасауға қатысушылардың аты Цжөнi,қызметi)

______________________________________________актiнi жасады

 

ћына нәрсе анықталды______________________________________

 

____________________________________________________________

_________________________________________________________________

 

 

 

 

 

Қолдары: _________________

††††††††††††††††† _________________

†††††††††††††††††††† _________________

 

 

Hosted by uCoz